

मातृ दिवस : मायाको अनुपम उत्सव

काठमाडौं । हरेक वर्षजस्तै आज देशभर मातृ दिवस हर्षोल्लासका साथ मनाइँदैछ। आमाप्रतिको अव्यक्त माया, श्रद्धा र कृतज्ञता व्यक्त गर्ने यो विशेष दिन नेपाली समाजमा विशेष महत्व राख्दछ।
नेपाली पात्रोअनुसार वैशाख कृष्ण औंसीका दिन मनाइने यो पर्वलाई “आमा दिवस” वा “आमाको मुख हेर्ने दिन” भनेर पनि चिनिन्छ। धार्मिक र सांस्कृतिक दुवै दृष्टिले यो दिन गहिरो अर्थ बोकेको छ। यस दिन सन्तानहरूले आफ्नी आमालाई मिठा परिकार, फलफूल, लुगा र विभिन्न उपहारहरू दिएर सम्मान गर्छन्। जो व्यक्तिहरूका आमा जीवित छैनन्, उनीहरूले तीर्थस्थल वा नदी किनारमा गई पूजाआजा गरी दिवंगत आमाप्रति श्रद्धाञ्जलि अर्पण गर्छन्।
आधुनिक परिवेशमा मातृ दिवस
विश्वव्यापी रूपमा पनि “Mother’s Day” को रुपमा मनाइने यो पर्व अब आधुनिक नेपालमा पनि सामाजिक सञ्जाल, डिजिटल सन्देश र विभिन्न सार्वजनिक कार्यक्रमहरूद्वारा विस्तारित भएको देखिन्छ। स्कुल, कलेज र विभिन्न संस्थाहरूले आमाप्रति सम्मान प्रकट गर्ने कार्यक्रम आयोजना गर्दै आएका छन्।
आमाको भूमिकाः जीवनको पहिलो शिक्षक
“आमा” शब्द आफैंमा जीवन, प्रेम र समर्पणको पर्याय हो। एक आमाले न केवल नयाँ जीवन दिने कार्य गर्नुहुन्छ, तर संस्कार, अनुशासन र शिक्षा पनि प्रदान गर्नुहुन्छ। प्रख्यात लेखक रुडयार्ड किप्लिङले भनेका छन्, “God could not be everywhere, and therefore he made mothers.” अर्थात्, भगवान् सर्वत्र उपस्थित हुन सक्दैनथे, त्यसैले आमाको सिर्जना भयो।
सन्देश
मातृ दिवस केवल एउटा दिनको उत्सव नभई आमाको अहर्निश योगदानको कदर गर्ने, आमा प्रतिको प्रेम र कर्तव्य सम्झने प्रेरणा दिने अवसर हो। आमा सधैं हाम्रो जीवनको अटुट मार्गदर्शक र अभिभावक रहन्छिन्।
यस मातृ दिवसमा हाम्रा आमाप्रति प्रेम, आदर र कृतज्ञताको भाव व्यक्त गरौँ। समय बित्दै जान्छ, तर आमाको माया र आशीर्वाद सधैं जीवनको अमूल्य पुँजी रहन्छ।

