ब्याजदर घट्दा समेत निजी क्षेत्रमा कर्जा माग नहुनु, आयात र निर्यातमा निरन्तर संकुचन जस्ता कारण अर्थतन्त्रमा शिथिलता बढ्दै गएको देखाउँछ । यसको प्रभाव सरकारी वित्तमा समेत परेको छ ।

२२ चैत, काठमाडौं । घटेको ब्याजदरमा पनि निजी क्षेत्रमा प्रवाह हुने कर्जामा अपेक्षाकृत सुधार भएको छैन भने आयात तथा निर्यातमा संकुचन कायमै देखिन्छ ।

कर्जा बढ्न नसक्ने र आयात समेत घटेको तथ्यांकले आन्तरिक अर्थतन्त्रमा शिथिलता बढ्दै गएको देखिएको छ ।

वाणिज्य बैंकहरूको कर्जाको भारित औसत ब्याजदर एक वर्षमै २.२५ प्रतिशत बिन्दुले घटेको छ । २०७९ असार मसान्तमा १३.०३ प्रतिशत बिन्दुमा पुगेको वाणिज्य बैंक कर्जाको भारित औसत ब्याजदर २०८० फागुन मसान्त आउँदा १०.७८ प्रतिशतमा झरेको राष्ट्र बैंकले जनाएको छ ।

२०७७ असार मसान्तमा ८.४३ प्रतिशत रहेको कर्जाको भारित औसत ब्याजदर २०७८ असार मसान्तमा ११.६२ प्रतिशत र २०७९ असार मसान्तमा १२.३० प्रतिशत थियो ।

ब्याजदर घट्दा समेत निजी क्षेत्रमा कर्जा माग नहुनु, आयात र निर्यातमा निरन्तर संकुचन जस्ता कारण अर्थतन्त्रमा शिथिलता बढ्दै गएको देखाउँछ । यसको प्रभाव सरकारी वित्तमा समेत परेको छ ।

पछिल्लो दुई आर्थिक वर्षमा अर्थतन्त्रको वाह्य क्षेत्रमा देखिएको सुधारले पूर्वाधार र उत्पादन क्षेत्रका लागि आवश्यक वस्तु तथा सेवा आयात गर्न आधार तयार भए पनि त्यसको लाभ भने अर्थतन्त्रले पाउन सकेको छैन ।
२०७८/७९ मा २ खर्ब ५५ अर्बले घाटामा रहेको शोधनान्तर स्थिति २०७९/८० मा नै २ खर्ब ९० अर्बले बचतमा गएको थियो । चालु आव आठ महिनामै शोधनान्तर बचत ३ खर्ब २७ अर्ब नाघेको छ ।

यस्तै चालु आव सुरुवातबाट नै चालु खाता निरन्तर बचतमा देखिएको छ । वस्तु तथा सेवा आयात गर्न पर्याप्त विदेशी विनिमय सञ्चिति रहेकाले आर्थिक गतिविधि चलायमान बनाउने आधार तयार भए पनि त्यसको लाभ भने अर्थतन्त्रले लिन नसकेको अर्थतन्त्रका सूचकहरूले देखाएको छ ।

राष्ट्र बैंकले चालु आवको मौद्रिक नीतिमा सात महिनाको वस्तु तथा सेवा आयात धान्न पुग्ने विदेशी विनिमय सञ्चिति कायम राख्ने लक्ष्य लिएको थियो ।

फागुन मसान्त आउँदा १२.४ महिनाको वस्तु तथा सेवा आयात धान्न पुग्ने अवस्थामा पुगेको छ । यसले निर्माण क्षेत्रको वस्तु तथा सेवा आयात गर्न कुनै समस्या नरहेको देखाउँछ । तर, सरकार र निजी क्षेत्रबाट बैंकिङ प्रणालीमा पर्याप्त तरलता भएको र ब्याजदर घटेको अवस्थामा पनि नयाँ परियोजना अगाडि बढाउन नसक्दा अर्थतन्त्रमा शिथिलता बढ्दै गएको छ ।